Pages

Được tạo bởi Blogger.

Thứ Sáu, 10 tháng 7, 2015

Những chuyện tranh luận về thơ

         Một dạo trên báo chí cũng như trong các cuộc tranh luận về thơ, có nhiều ý kiến – nhất là những người viết trẻ – hay nói đến cái mối và cái cũ trong thơ. Họ bênh vực sự tìm tòi nhưng lại có ý dè bỉu lối thơ chân phương có phần quen thuộc của các bậc đàn anh. Lúc bấy giờ nhà thơ Xuân Diệu đang rất tán dương tính chân chân chân, thật thật thật trong thơ. Nhân một buổi gặp gỡ với các cây bút trẻ Hải Phòng, có người đề cập đến vấn đề cũ, mới, Xuân Diệu ngứa ngáy, lớn tiếng: “Xét cho cùng làm gì có vấn đề mới hay cũ trong thơ, chỉ có hay và dở mà thôi. Ai bảo cụ Nguyễn Trãi là cũ khi cụ viết “Tuổi già tóc bạc cái râu bạc. Một ngọn đèn xanh con mắt xanh”. Còn những bài thơ chưa khô mực nhưng dở mèm mà gọi là mới ư? Cái gì hay thì luôn luôn mới, còn cái dở bị đào thải ngay khi ra đời thì là cũ chứ còn gì nữa”.


Nguyễn Trãi


         Sau này mỗi khi có tranh luận thơ, tôi lại nhớ đến lời nhà thơ Xuân Diệu và lại càng thấm thìa với ý kiến xác đáng của nhà thơ uyên bác cao tuổi ây.

         Lại có một dạo người ta khoác lên thơ rất nhiều tính: Nào tính giai cấp, nào tính nhân dân, nào tính dân tộc, tính hiện đại…

         Một lần tôi và nhà thơ Võ Văn Trực đến thăm anh Xuân Diệu ở ngôi nhà của anh ở phô’ Cột Cờ, nơi anh viết hai câu thơ “Nhà tôi ở phô’ Cột Cờ. Ai thăm thỉ đến ai lờ thì qua”. Tôi nhớ lúc đó hình như anh mới đi Pháp về. Anh nói chuyện rất nhiều về xứ người, về văn hoá, văn học của họ. Chuyện loanh quanh thế nào lại xoay đến chuyện thơ. Anh than phiền về việc người ta khoác lên thơ quá nhiều chức năng, e rằng thơ quá tải.

         Để dễ hiểu, anh ví dụ: Một anh chồng đạp xe qua mấy chục cây số đường về thăm vợ. Vợ anh là huyện uỷ viên, chủ tịch xã, hội trưởng hội phụ nữ, uỷ viên chi hội chữ thập đở… Nhưng trước hết cô ấy phải là vợ anh đã chứ. Anh chồng vượt qua bao đường đất là để về với vợ – một người phụ nữ – chứ không phải vể vổi bà huyện uỷ viên, bà chủ tịch xã hay một bà… chức sắc gì đi nữa. Thơ cũng vậy, trước khi thơ mang tính này, tính nọ thì thơ phải có tính… thơ cái đã. Có nghĩa là thơ phải làm cho ta xúc động, phải truyền cảm, phải làm cho tâm hồn người ta bay bổng như được chắp cánh.





Đọc thêm tại: