Về phương diện chất thơ, nét riêng này được thể hiện ở chỗ bởi luôn luôn thức nhọn giác quan nên Xuân Diệu đã sáng tạo được trong Thơ mới của mình một thế giới nghệ thuật riêng: tràn đầy cảm xúc, cảm giác:
Những luồng run rẩy rung rinh lá
Đôi nhánh khô gầy xương mỏng man
(Đây mùa thu tới)
Hư vô bóng khói trên đầu hạnh
Cành biếc run run chân ý nhi
(Thu)
Mây biếc về đâu bay gấp gấp
Con cò trên ruộng cánh phân vân
(Thơ duyên)
Mây vắng, trời trong, đêm thuỷ tinh
Lung linh bóng sáng, bỗng rung mình
(Nguyệt cẩm)
Thu lạnh càng thêm nguyệt tơ ngời
Đàn ghê như nước, lạnh, trời ơi…
(Nguyệt cẩm)
Xao xác tiếng gà. Trăng ngà lạnh buốt
Mắt run mờ kỹ nữ thấy sông trôi.
(Lời kỹ nữ)
Hưởng hiu hiu nên gió cũng ngọt ngào
Hôn nho nhở mà đầu hoa nặng trĩu
(Hoa đêm)
Sắc lạ rung rinh bốn phía hè
Hồn ai hiu hắt lá xanh tre
(Nhớ mông lung)
Thế giới tràn đầy cảm xúc, cảm giác này không chỉ là thế giới khách quan mà cả thế giới nội tâm, tâm linh của lòng người cũng lung linh, long lanh cảm xúc, cảm giác:
Ấy những cánh chuyển trong lòng nhè nhẹ
Nghe xôn xao, rờn rợn đến hay hay
(Xuân không mùa)
Anh một mình nghe tất cả buổi chiều
Vào chầm chậm ở trong hồn hiu quạnh
(Tương tư chiều)
Lòng ta vui rợn thế chơi vơi
(Gửi trời)
Chim hôm run rẩy trong tim nhỏ
(Núi xa)
Sương nương theo trăng ngừng lưng trời
Tương tư nâng lòng lên chơi vơi
(Nhị hồ)
Có lẽ trong thơ Việt Nam trước đó và cả những nhà thơ cùng thời với Xuân Diệu chưa có ai đã cảm giác được nỗi tưởng tư cứ dâng lên chơi vơi trong tâm hồn mình như vậy. Phải tặng giải nhất cho Thơ mới Xuân Diệu trong việc biểu hiện các làn cảm giác:
Tay ân ái như những làn thân thể
Đã ôm đời vào ngực để mơn ru…
(Tình mai sau)
Về ngôn ngữ thơ, nét riêng này của Thơ mới Xuân Diệu được thể hiện ở chỗ nhà thơ dùng rất nhiều lần các từ biểu hiện cảm xúc, cảm giác như: run, rợn, nức… Chỉ lấy một từ run làm ví dụ đã thấy nó xuất hiện trong Thơ mới Xuân Diệu với một tần số rất cao, với nhiều sắc thái ngữ nghĩa và thường có mặt trong những câu thơ bạn đọc khen hay:
Những cành run rẩy rung rinh lá
(Đây mùa thu tới)
Cành biếc run run chân ý nhi
(Thu)
Mắt run mờ kỹ nữ thấy sông trôi
(Lời kỹ nữ)
Còn cứ run hoài như chiếc lá
(Huyền diệu)
Đánh vào thân thể run như sậy
(Muộn màng)
Và giữa vườn im, hoa run sợ hãi
(Tiếng gió)
Đây lá bâng khuâng run trước gió
(Dâng)
Chim hôm run rẩy trong tim nhở
(Núi xa)
Tôi run như lá, tái như đông
(Hư vô)
Trong tiếng gió ta nghe run nước mắt
(Lời Bá Nha)
Tất cả rơi run rẩy tựa dây đàn
(Dối trá)
